Vay online, hay mô hình vay ngang hàng (P2P lending) hỗ trợ người vay tiếp cận vốn dễ dàng, nhất là những ai không đủ tiêu chuẩn vay vốn ngân hàng và không có tài sản bảo đảm thế chấp.
Người đi vay được trực tiếp thỏa thuận về lãi suất, thỏa thuận vay. Thủ tục, quy trình cho vay, giải ngân đơn giản, nhanh chóng, thay vì phải ký tá hàng loạt thủ tục hành chính rườm rà. Ngoài ra, mức lãi của vay tiền online cạnh tranh hơn so với các hình thức cho vay truyền thống do cắt giảm được tối đa các chi phí từ cơ sở hạ tầng, dịch vụ, nên người vay vốn khi vay ngang hàng sẽ được giảm chi phí lãi suất.
Do vay online hoạt động chủ yếu dựa vào nền tảng công nghệ nên không cần chi phí đầu tư lớn cho trụ sở, trang thiết bị và số lượng nhân viên, thích hợp cho các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực tài chính. Hệ thống chấm điểm tín dụng được tích hợp bởi công nghệ trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn.
Người cho vay trực tiếp được tham chiếu những thông tin liên quan đến người đi vay (kể cả trước khi cho vay), đồng thời, người cho vay có thể giám sát mục đích sử dụng tiền vay của người đi vay. Việc vay vốn cũng trở nên minh bạch hơn thông qua các điều khoản cho vay được công khai rõ ràng.
Ngoài ra, mức độ bảo mật thông tin cũng cao hơn so với các kênh truyền thống bởi vay online sử dụng công nghệ Block Chain để mã hóa thông tin cả hai phía người đi vay và người cho vay. Các công ty cung cấp dịch vụ cho vay ngang hàng sẽ chịu trách nhiệm bảo mật thông tin cho cả nhà đầu tư và người đi vay.
Thông tin không rõ ràng
Rất nhiều công ty tài chính “ma” không minh bạch thông tin chi tiết về công ty, các khoản vay, điều khoản, lãi suất hay các khoản phí. Đa phần, trên website hay ứng dụng của các công ty này niêm yết một mức lãi suất, tuy nhiên, mức lãi suất này không tương ứng với lãi suất trong hợp đồng vay vốn.
Ngoài ra, nhiều công ty tài chính không rõ ràng về các khoản phụ phí hay phí phạt khi khách hàng không trả khoản vay đúng thời hạn.
Các khoản vay online thường đơn giản, thời gian thẩm định và giải ngân nhanh chóng, tuy nhiên, khách hàng cũng cần lưu ý về các khoản phụ phí (nếu có) như phí thẩm định hồ sơ, phí vay lần đầu, phí trả chậm, v.v.
Không ít khách hàng đã phàn nàn về dịch vụ tư vấn và chăm sóc khách hàng của các công ty tài chính "ma", có thể kể đến như tư vấn không kĩ càng, bị gọi điện nhắc nợ và làm phiền.
Thông thường, hợp đồng tín dụng thường dài và có nhiều thuật ngữ về tài chính, có thể dẫn đến trường hợp khách hàng chỉ đọc lướt qua, không hiểu hết hoặc hiểu lầm. Khi đó, người đi vay có quyền hỏi kỹ nhân viên tư vấn, đồng thời có trách nhiệm đọc thật kỹ nội dung hợp đồng và cần hỏi lại ngay để được giải thích chi tiết, nhằm đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm của mình.
Trong một vài trường hợp, không chỉ những người trả nợ trễ hạn mà cả những người thanh toán đúng hạn cũng thường xuyên làm phiền nhắc nợ. Thậm chí, trước kỳ trả nợ nhiều ngày, người vay sẽ liên tục nhận được tin nhắn, điện thoại "khủng bố".
Khi đó, khách hàng cần liên hệ ngay với công ty tài chính qua các kênh website, hotline tổng đài hoặc email để được hỗ trợ giải quyết, tránh các tình huống tương tự xảy ra trong tương lai.
Tín dụng đen hiện chiếm trên dưới 30% tín dụng chính chức của Việt Nam, với quy mô khoảng 50 tỉ USD. Đây là hình thức cho vay, thuê, cầm cố tài sản với lãi suất cao, không có sự bảo đảm của pháp luật. Hiện nay, các ngân hàng và tổ chức tín dụng đang thắt chặt nguồn vốn cho vay, đồng nghĩa các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, cá nhân có nhu cầu sử dụng vốn phải tìm đến các nguồn vốn khác.
Lợi dụng tình hình đó, một số cá nhân dù không có chức năng làm tín dụng, nhưng vẫn huy động tiền cho vay, hình thành “tín dụng đen” với lãi suất huy động và cho vay cao "ngất ngưởng".
Đối tượng cho vay và đi vay trong "tín dụng đen" thường tạo vỏ bọc giàu có, sang trọng nhằm tạo niềm tin để huy động vốn thành công, thực chất số tiền vay lại lại sử dụng vào mục đích bất hợp pháp.
Các hình thức liên quan đến "tín dụng đen" thường là dùng danh nghĩa công ty, ngân hàng, dùng lãi suất cao để huy động tiền; trả trước lãi, sẵn sàng cho vay tiếp khi người vay chưa trả hết khoản vay cũ.
Bên cho vay thường không lập hợp đồng vay tài sản hoặc không giao giấy tờ vay nợ, mà yêu cầu bên vay phải thực hiện các hợp đồng mang tính bảo đảm tại phòng Công chứng. Vì vậy, khi xảy ra tranh chấp, bên vay không có tài liệu chứng minh việc vay nợ, số tiền vay và lãi suất, do đó sẽ gặp nhiều bất lợi khi ra Tòa.
Một số trường hợp rủi ro đáng tiếc khác có thể xảy ra như người vay bị tử vong, mất tích hoặc mất khả năng chi trả khoản vay. Do đó, các công ty tài chính và các tổ chức cho vay uy tín thường khuyên người vay nên mua thêm bảo hiểm tiền vay để giảm bớt gánh nặng và áp lực kinh tế cho người thân nếu chẳng may có sự cố xảy ra.
Ngoài ra, người vay cũng có thể bị “gài bẫy” khi nhận lời đứng tên ký kết hợp đồng vay tín chấp thay cho người thân, bạn bè hoặc vì những lợi ích trước mắt mà phải trả nợ hộ.
